ELECTRONİC CHARTERİNG
(Web Esaslı Bir Platform Üzerinden Gemi Kiralama İşlemleri )
Yazan;Harun Şişmanyazıcı Öğretim Görevlisi
1 GİRİŞ;
Bilindiği üzere açık piyasa taşımacılığında gemi kiralama işlemi gemiyi kiraya verenin kiralayan lehine geminin kullanım hakkının devri niteliğinde olup bu kiralama müzakeresi ya direk olarak taraflar arasında Ya da Brokerler vasıtası ile yapılmaktadır. Vaktiyle bu müzakereler manüel klasik teleks ile yapılırken zaman içinde komputerize teleksler ortaya çıkmış ve sarı bant kullanımı tarihe karışmıştır. O tarihlerde ASA adı verilen bir program ülkemizde bu bilgisayar bağlantılı teleksler için en fazla kullanılan sistem olmuştur.
Ancak zaman içinde Internetin ve email ile haberleşmenin devreye girmesi ile bu sistemlerde demode olarak gemi kiralama sahnesinden kaybolmuşlardır.
Deniz taşımacılığında kullanılan kısaltmalar ,akronimler ve deforme edilmiş İngilizce kelimeler o zamanların teleks ile gemi kiralama müzakerelerinin ve gemi ile radyo vasıtası haberleşmenin maliyetlerini düşürmek ve hız kazanmak nedeni ile ortaya çıkmıştır.
Internet ve email ile haberleşme gemi kiralama sürecinde maliyetleri düşürmek,yazım kolaylıkları ve sair konularda önemli avantajlar sağlasa da gizlilik prensibini ortadan kaldırmış ve kiracı ile gemi işleticisinin birbirlerini daha kolay bulmalarına imkan sağlamıştır. Bu ise competatıve brokerların iş imkanlarını giderek azaltmaya başlamıştır. Diğer taraftan ise her gün 1000 lerce gelen email içinden en uygun emailin seçilmesi Broker'lar üzerinde bir iş yükü yaratmaya başlamıştır.
Ancak her nimetin bir külfeti olduğu üzere evvelce sadece sınırlı bir alanı kontrol eden broker'lar şimdi çok geniş bir alanda çok sayıda yükü ve gemiyi kontrol eder hale gelmişlerdir. Çünkü artık tek bir tuşla bir mesaj bir anda 1000 lerce adrese ulaşabilmekte, Deniz Anası üremesi gibi her bir mesaj ulaştığı yerde yeniden 1000 lerce ilave mesaja yola açmaktadır. Böylece bir kaynaktan çıkan 1 mesaj 1-2 saat içinde 10.000 lerce mesaja ulaşmaktadır. Tüm bu işlemlerde çok ucuza mal olmaktadır.
Bu gelişim yukarıda söylenildiği üzere gemi kiralama piyasasında bir şeffaflık yaratarak,brokerların aracı olma fonksiyonunu azaltmaya başlamıştır. Brokerlar aleyhine gelişen diğer oluşum ise gelişen bilişim ve haberleşme teknolojileri ile Elektronic Chartering Sitelerinin oluşumu ile kiracı ve armatör (her zaman gemiyi işleten armatör olmayabilir,management şirketi olabilir,işletme müteahhit'i olabilir Ya da Tıme Charter Kıracı olabilir.
Burada bundan sonra armatör deyimi kiraya veren anlamında kullanılacaktır. )arada broker kullanmadan direkt olarak birbirleri ile gemi kiralama imkanına kavuşmuş böylece ,brokerların işleri bu yeni gelişmeden ters yönde etkilenmeye başlamıştır.
Brokerlar bu tür gemi kiralama sitelerinin işlerini azalttığını iddia ederlerken ,söz konusu site sahipleri bunun böyle olmadığını en azından bu etkilenmenin çok ciddi boyutlarda olmadığını ve bu sitelerin sadece Armatör ve Kiracılara değil aynı zamanda brokerlara da hizmet ettiğini iddia etmişlerdir. İşin İlginç yanı aşağıda detayı ile açıklanacağı üzere bu tip bazı sitelerin arkasındaki şirketler Ya da bu sitelerin bazılarının sahipleri de bizatihi Brokerlar olmuştur. Dahada ötesinde Internetin devreye girmesi ve email'in kullanılması ile zaten bu sitelerin dışında da kiralama işleminin tarafları broker kullanmadan birbirleri ile müzakere etmeye başlamışlardır.
Bu yazımızda ülkemizde çok yaygın olarak kullanılmayan ve çok detaylı olarak bilinmeyen Elektronic Chartering konusunda bir fikir vermeye çalışılmıştır.
Bu yazının hazırlanmasında etken olan husus ise ,Karadeniz Bölgesindeki bir Meslek Yüksek okulunda okuyan bir öğrencinin hazırlayacağı tez için bizden Eelektronic Broking konusunda yardım talebinin,öğrenim konusunda pek iştahlı olmayan öğrencileri eğitmek için zamanımızı harcamamız nedeni ile karşılanamaması ve bunun bizde yarattığı vicdani rahatsızlık olmuştur.
2-WEB SİTELERİNİN ÇALIŞMA ŞEKİLLERİ.
Elektronic Chartering sitelerinin ortaya çıkışı 2000 li yılların başına ,hatta daha öncesine kadar gitmektedir. Zaman içinde bu sitelerin sayısı bir ara 35 e kadar çıkmış* ancak bazıları varlıklarını sürdüremeyerek kapanmış bazıları ilk tesis edildikleri yıllarda sarsıntıya uğramış ancak sonradan yeniden toparlanarak daha güçlü bir şekilde faaliyetlerine devam etmişlerdir. Bu siteler konvansiyonel chartering'in fiziksel piyasa koşullarının tersine elektronik onlıne chartering'i gündeme getirmiştir.
*Sınırlı alanda servis verenlerin sayısı (sadece haberleşme imkanı gibi)100 lere çıkmıştır
Bu oluşum aynı fiziki deniz taşımacılığı piyasası yanı sıra türev piyasalarında görülen FFA Ya da Future Market Uygulamalarının Paper Market i gibi yeni bir oluşum yaratmıştır. Yani bir Web Platformunda yapılan Onlıne Chartering ve Klasik /Konvansiyonel Offlıne Chartering.
Ancak bu Web Sitelerinin bazıları sadece bir market yanı pazar fonksiyonu ve haberleşme * görevini yerine getirmiş bazıları ise daha kapsamlı bir hizmet ile elektronik ürün pazarlama yöntemini benimsemiş,bazıları ise bu iki fonksiyonu aynı anda görmeye başlamıştır.
*Burada kastedilen haberleşme herkese mesaj yollama yerine bir web bazlı platform üzerinden bir mesajın Ya da bilginin mesaj ile ulaşılmak istenilenlerce görülmesinin temini anlamında olmaktadır.
Ya da bu sistemler üzerinden belirlenen adreslere mesaj da yollanabilmektedir.
Ancak ayrıca sadece mesaj yollamak için kullanılan Ya da kiralana servar'larda bulunmaktadır.
Aslında EDP Sistemlerinin deniz taşımacılığında kullanımı ve belli alanlarda ihtiyaca cevap veren yazılımların hazırlanması 1980 li yıllara kadar gitmektedir. Norveç Denizcilik Akademisinde bitirme tezimizde Sn Cemil Gücüyener ile birlikte EDP Sistemlerinin Deniz Taşımacılığında Kullanımı olmuş ve bizden sonra bu konu anılan okulda ders olarak okutulmaya başlanmıştır. O tarihlerde Tahmini ve Real Sefer Maliyeti hesaplamaları, Uygun Filo Kullanımı ve Yönetimi, Sefer Tarifeleri , On Board Management, Demmurage/Despatch Hesaplamaları,Koruyucu Bakım Hizmetleri ,Yük hesaplamaları ve İstif planları ,Offhıre Hesaplamaları Yük ve Gemi Planlamaları ,Raporlama sistemleri ile ilgili yazılımlar mevcut olup Dıstance Table lar vb elktronik ortamda yeni yeni kullanılmaya başlamıştır.
Zaman içinde büyük kiracılar kendilerine özgü yazılımlar yaptırmaya başlamış ve sonra destekleyicisi oldukları Ya da arkalarında oldukları sitelerde bu programları geliştirerek hem kendileri hemde diğer kullanıcılar bakımından bir elektronik araç (tool)olarak hizmete sunmuşlardır.
Başlangıçta bu sitelerin pek başarılı olmamasının nedeni piyasa aktörlerinin bu sitelere gemilerini Ya da yüklerini diğer aktörler kendi yüklerini ve gemilerini koymadıkça Ya da onlarında gemilerini ve yüklerini görmedikçe koymak istememelerinden kaynaklanmıştır. Yani sadece kendi gemilerinin Ya da yüklerinin bu sitelerde görülmesinden hoşlanmamışlardır. Diğer taraftan bu gibi sitelerde yüklerin hepsinin görülmesi ,armatörler açısından piyasadaki yük arzını o segment'de ortaya koyduğundan kiracıların armatörler karşısında pazarlık gücünü azalttığı gibi, tersine gemilerin bir segment'de görülmesi kiracılar karşısında o tarihlerde o segment'de sınırlı sayıdaki yüklerin mevcut olması ve bunun sitede yer alması armatörün pazarlık şansını zayıflatmıştır. Diğer taraftan competatıve brokerlar gemilerin pozisyonlarının herkes tarafından görülmesinden hoşlanmamışlardır.
İyi bir broker daha gemi bağlandığı seferini yapmadan önce o geminin nereye gideceği ve nerede ne zaman boş olacağını öğrenerek Ya da bilerek ,gemi daha pozisyon olarak armatör tarafından piyasaya sirküle edilmeden önce yük bularak armatöre getirmek sureti ile diğer rakiplerinin önüne geçebildiğinden,bir broker bu sistem ile bu şansını kaybetmekte armatör yükü bu brokerdan önce kaynağından bu web sitelerden öğrenebilmektedir.
Dolayısı ile sistem kendi içinde faydasının yanı sıra ilgili tüm taraflar bakımından belli olumsuzluklara da sahip olmaktadır.
Bir çok kiracıda satın aldığı Ya da sattığı bir yükün ne zaman piyasaya gireceğinin ,ticari anlamda rakipleri tarafından bilinmesinden pek hoşlanmamaktadır. Örneğin Kahve Ya da Muz bir yerden bir yere taşınacak ise gideceği yerde ve zamanda piyasaya girecek mal miktarı belli olduğundan alıcının o piyasada perakendeciler karşısında pazarlık şansını azaltabilmektedir. Çünkü aynı anda bu malların piyasaya girmesi malın o piyasadaki fiyatını düşürebilmektedir.
Dolayısı ile bu sitelerin sağladığı şeffaflık her zaman fayda yaratmamaktadır. Ancak bu sitelerdeki tüm bilgilerde her kese açık bilgiler olmamaktadır. Bu sitelerin kullanıcıları girdikleri bilgilerin sadece kimler için açık olabileceğini kimlere kapalı olabileceğini de belirleyebilmektedir. Fakat bu sitelerin kullanıcılara sağladıkları önemli faydalarda mevcuttur. Borkerların şikayetlerini ortadan kaldırmak üzere bazı siteler sadece armatör ve brokerlara açık olabilmektedir. Bu hususlar aşağıda firma bazında detayı ile açıklanmıştır. Ayrıca yazımızın son bölümünde bu gibi sitelerin avantaj ve dez avantajları detaylı olarak ortaya konmuştur.
Yukarıdaki açıklamalardan da anlaşılacağı üzere bu Web Siteler Levelseas'ın uygulamasında olduğu gibi iki modul bazında hizmet verebilmektedirler.
Exchange yani bilgi paylaşımı ;yük ve gemi bakımından gemilerin pozisyonları ile ilgili bilgilerin ve piyasaya konan Ya da sirküle edilen yükler ile ilgili bilgilerin paylaşımı,bunun ikinci aşaması site üzerinden ana şartların kiralama maksadı ile müzakere edilmesiOperatıon ;yukarıda sözü edilen elektronik tool (araçlar)ile sefer maliyeti hesaplamaları,demmurage/despatch hesaplamaları,sefer yönetimi vb gibi hizmetlerin sağlanması işlemi.Elektronic Chartering işlemi önce yük ve gemi ile ilgili bilgilerin sisteme girişi ile başlamaktadır. Kiracılar yüklerini ORDER olarak , armatör Ya da gemi sahipleri Ya da işleticileri ise gemilerini POSITION olarak sisteme girmektedirler. Ancak bu kadar bilginin karışık olarak sisteme girmesinin kullanıcılar için pek fayda sağlamayacağı izahtan varestedir. Bu nedenle bu bilgilerin belli bir sınıflamaya tabi tutulması gerekmektedir. Bu yüzden ,bir çok sitedeki yöntem farklı olmak üzere, bir çok farklı kriter dikkate alınarak bir sınıflamaya tabi tutulmakta ve kategorize edilmektedir. Gemilerin sıze larına göre tiplerine ,nerede ve ne zaman boş olduklarına vb göre belli bir sınıflama yapılmaktadır. Aynı şekilde yüklerde cinsine,miktarına nereden ne zaman yükleneceğine ,nereye gideceğine göre belli bir sınıflamaya tabi tutulmaktadır. İkinci aşama bunların karşılaştırılması ve uygun olanların eşleştirilmesi işlemi olmaktadır. 3 cü aşama ise kiralama bakımından müzakere safhasıdır. Bu müzakere safhasında bazı sitelerde armatör Ya da kiracı direkt olarak site vasıtası ile karşı tarafa mesaj atarak site dışında direkt olarak kendi sistemleri vasıtası ile müzakereye başlamakta Ya da müzakerelerini sitenin kendi ortamı içinde yürüterek ana şartları müzakere etmekte,hatta teklif verirken site vasıtası ile yaptığı teklif ve bağlantılar hususunda önceki yazışmalardan ve bilgilerden yararlanmakta,sitenin hazırlamış olduğu formları kullanmakta,gerekli Questıonetry (Soru Formları)lerden yararlanmaktadırlar. Müzakere sonucun da da gerekli anlaşma şartları ve recap(recapıtulatıon/Ch/p hazırlanmadan önce tarafların anlaştıkları hususlara havi ön anlaşma metni) yine bu ortamda hazırlanmakta ve sitenin bu konudaki imkanlarından yararlanmaktadırlar.
Tüm bu işlemler çok daha hızlı ve seri olmakta ve gereksiz haberleşme masraflarından tasarruf edilmektedir. Daha sonra ise yapılan bağlantının analiz safhası gelmektedir. Bazı sitelerin sağladığı yazılımlar ile sefer değerlendirmeleri yapılabilmektedir.
Aşağıda sistemin nasıl çalıştığı bir şema ile açıklanmıştır.
Kaynak ;-A Multi-Agent System for e-Chartering-MS Sardis.
Yukarıda da açıklandığı üzere günümüzde bu siteler bir çok büyük Deniz Nakliye Şirketi,Broker ve Kiracılar tarafından desteklenmekte ve bu anılan şirketler bir çok büyük Web Sitelerinin arkasında durmaktadırlar. Bunlara bazı büyük finans kuruluşları da dahil olmaktadır. Örneğin BP,SHELL,CARGİL,R.S PLATAU,SILVER LİNE,WORLDWIDE SHIPPING GROUP LIMITED,IMS KAUGEN,LEIF HOEGH,LİBERTY SHIPPING GROUP,BERGESEN,CMI CORPORATION ,ARMADA,BILLITION MARKETING,BOCIMAR,CHEVRON TRANSPORT CORPORATION LTD,CLIPPER BULK SHIPPING,GLENCORE INTERNATIONAL,MAERSK,RIO TINTO SHIPPING ,VALE,BARRY ROGLIANO SHIPBROKERS(PARIS)FERANBULK(OSLO),CLARKSONS,ARIES SHIPBROKING,RIO TINTO SHIPPING,NORDEN ,BHP TRANSPORT AND LOGISTICS,MITSIBUSHI CORPERATION,PAN OCEAN SHIPPING,TEEKAY SHIPPING,TOTALFINAELF GROUP,TRANSFIELD SHIPPING,FEDNAV LİMITED,BANCHERO COSTA,EA GIBSON,ISPAT SHIPPING,JCO'KEEFE,POTEN AND PARTNERS,TORVALD KLAVENESS GROUP ve diğerleri
Yukarıdan da görüleceği üzere bu gibi sitelerin arkasında sadece Dünyanın en büyük kiracı şirketleri ve armatörleri değil aynı zamanda en büyük brokerleri de bulunmaktadır. Dolayısı ile bu gibi sitelerin varlığından büyük broker şirketleri değil daha ziyade küçük broker şirketleri şikayet etmektedir.
3-BELLİ BAŞLI WEB BAZLI ELEKTRONIK GEMİ KİRALAMA VE HABERLEŞME SİTELERİ
Aşağıda elektronik gemi kiralama hizmeti ve diğer elektronik ürün pazarlayan belli başlı büyük şirketlerin kuruluş sefahatleri ve sundukları hizmetler özet olarak verilmeye çalışılmıştır. Bu gün için popüler olarak faaliyetine devam eden ve kapanan Elektronic Chartering(kiralama)siteleri LevelSeas,Strategıc Software IMX,AMX Marine,GoReefers,Shıppıng Dırect,Chartering Solutıon ,Baltıc Spot,Baltıc ExchangeShıppıng Platform, Stemınorder ve diğerleridir.
3.1-LevelSeas;
Level Seas Mart 2000 de Cargıll,BP,Shell Clarkson ve venture kapitalist e Volutıon tarafından kurulmuştur. Kuruluş safhası oldukça sancılı olmuş ve ilk yıllarda beklenen başarı yakalanamamıştır.
Clarkson dışındaki brokerlar bu web bazlı kiralama sitelerinin işlerini ellerinden alacığı endişesi ile tepki koymuşlardır. Bu sistem bir anlamda dış kaynak teknoloji hizmeti niteliğindedir. Ancak dikkat edilirse bu siteyi kuran 4 şirket bir bilgisayar hardware Ya da software şirketi değildir. Yani bilgisayar ve bilişim sektöründe belli bir tecrübeye sahip olan şirketler değildir. Tamamen bu alanın dışında faaliyet gösteren,ancak asli işlerini yaparken günün teknolojilerini kullanma ihtiyacı duyan ve bu nedenle bu tip yazılım programlarını satın alan Ya da yaptıran şirketlerdir.
LevelSeas başlangıçtaki sarsıntıdan sonra toparlanarak,yük ve gemiler bakımından kendi işlemsel sistemlerini oluşturmuş daha sonrada Dolphin Computer'ı satın alarak yoluna devam etmeye başlamıştır. Dolphın Computer'ın satın alınması LevelSeas'ın ilk temel taşı olmuştur.
Çünkü Dolphin Computers ISMIS(Integrated Shıppıng Management Informatıon System'ı oluşturan Bilgisayar Firmasıdır. Bu sistemin alınması ile Level Seas 20 Eylülde Operasyonel Gemi İdaresi Paketini bir ürün olarak hizmete sokmuştur.
AP Moller Gurubu da kendileri için uygun ,ayrı yeni bir rakip sistem yaratma plan ve düşüncesine sahip iken ISMIS lehine bu düşüncesinden vazgeçerek o tarihlerde tercihini ISMIS den yana kullanmıştır.
Aslında bu sistem Dolphın Computer personeli olan David Berker tarafından 1986 yılında oluşturulmuş olup 15 yıl içinde geliştirilmiştir. ISMIS BP,TotalfınaElf,Bocımar, Euronav ve Exmar tarafından denizcilik faaliyetlerini yönetmek için kullanılmıştır. Bu sistem bu şirketler tarafından Fınansal Raporlama Sistemleri olan SAP ve Coda içine entegre edilmiştir.
ISMIS'ın satın alınmasının gerekçesini LevelSeas'ın Baş Opresayon Elamanı Dr Kevin O'Connar;''benzer bir sistemin hazırlanmasının 2 yıl gibi süreyi alacağı göz önüne alınarak daha önceden oluşturulmuş ve uygulama eksiklikleri görülerek ihtiyaca göre sürekli geliştirilmiş hazır bir sistemin /programın satın alınmasını tercih ettikleri ''şeklinde beyan etmiştir. Ayrıca bir Browser vasıtası ile kullanıcıların girebilecekleri ve işlem yapacakları bir UI(User Interface)oluşturmuştur. Ayrıca tam anlamı ile web-enabled bir yazılım programı hazırlayarak müşterilerin istenildiği zaman kolaylıkla Internet üzerinden diğer ISMIS unsurları ve LevellSeas sistemi ile bağlantı kurabilecekleri bir imkan yaratılmıştır.
LevelSeas yukarıda açıklandığı üzere müşterileri ile entegre edilmiş bir sistem ile yani entegre edilmiş bilgi sistemi ile (entegrated ınformatıon system)müşterilerine onların kendi ofislerindeki sistem üzerinden internet vasıtası ile direk olarak LevelSeas Sitesine girerek bilgi aktarmasına ve işlem yapmasına imkan sağlamıştır.
LevelSeas hizmeti iki modul'den oluşmaktadır. Bunlar LevelSeas Exchange ve LevelSeas Operatıon dur.
a)LevelSeas Operation;
LevelSeas Operatıon da gemi üzerinde bir Interface bulunmaktadır. Gemi üzerindeki PC de yer alan bir Software(yazılım )vasıtası gemi kaptanı kendisinden talep edilen gerekli bilgileri sisteme girmektedir. Bu gemi kaptanlarının her gün 12 Gmt de şirket merkezine verdikleri raporlara eşit bir rapor işlemidir. Böylece gemideki PC den bu bilgiler satellite vasıtası ile Armatörün Genel Merkezine ulaşmaktadır. Bilgiler kaptan tarafından bir online Forma girilmektedir.
LevelSeas akıllıca bir yöntem ile Armatörler tarafından ,kiracıların geminin tam olarak nerede olduğunu bilmelerini istememeleri gibi komplex hususları bu programda bir kenara koymayı başarmıştır.
Gemi Pozisyon Raporları gemi kaptanları tarafından manuel olarak LevelSeas Sistemi içinde dosyalanmaktadır. Bu bilgiler Armatörler Ya da merkezdeki yöneticileri tarafından sistemin dışından alınarak kullanılabilmektedir. Bu bilgilere kiracıların ulaşması ancak armatörün müsaadesi ile mümkün olmaktadır.
İşin can alıcı noktası;bu raporların başka sistemler de olduğu gibi otomatik olarak gönderilmemesidir. Bu sistem konvansiyonel gemi günlük raporlama sisteminin aynısı olup ,ancak manuel iş yükü daha az olmaktadır.
LevelSeas Gemi Software paketinin bir parçası olarak ,sisteme dahil olan tüm farklı formlar için bir web şablonu oluşturmuştur. Böylece formların text içeriğini yollamak sureti ile gemi-sahil arasındaki bilgi teatisi minimize edilmiştir. Eğer gemi kaptanı ,her hangi bir maksatla bir elektronik formun güncel olmayan kopyasını doldurursa LevelSeas gemi üzerinde bulunan Bilgisayardaki form şablonlarını otomatik olarak güncel haline getirmektedir.
İlginç olan husus Lsopt 'a İnternet üzerinden girilmemekte ve sistem bu şekilde çalışmamaktadır,sistem bir sofware den ziyade hardware dayanmaktadır. Deniz Nakliye şirketinin ofisine bir PC ile birlikte bunun içinde bulunan bir yazılım tesis edilmektedir. Kısaca LevelSeas'ın sunduğu LSOpt içinde özel bir yazlım bulunan bir harware' dır. Bu kutunun 3 bağlantısı bulunmaktadır. 1)Elektrik Bağlantısı 2)Telefon Hattı (LevelSeas ile bağlantılı)3) Bu kutuyu Deniz Nakliye Şirketinin kendi Bilgisayar network' una bağlayan kablo.(Birim kendi IP Adresine sahiptir)
Deniz Nakliye Şirketinin Ofisine böyle bir harware'ın konmasının ana nedeni , direk olarak deniz nakliye şirketinin kendi network sistemine bağlantısının yapılmasının,Internet üzerinden yapılan bağlantıya göre ,erişimin çok daha hızlı olarak sağlanmasıdır. İkinci neden ise Deniz Nakliye Şirketlerinin önemli bilgileri ,uzaktan LevelSeas Bilgi Merkezinde depolamak ve kullanmak yerine , kendi kontrolünde olan bir sistemde depolamak sureti ile kendisini daha iyi ve emniyette hissetmesidir.
LevelSeas Deniz Nakliye Şirketlerine koyduğu hardware'e telefon bağlantısı ile girebilmektedir. Ancak bu giriş müşterinin kontrolü altında olup onayına tabi olmaktadır. Daha açık bir ifade ile hem LevelSeas hemde Deniz Nakliye Şirketinin ayrı şifreleri bulunmaktadır.
Level Seas uzaktan bu harware yani bilgisayara ancak iki şifrenin aynı anda yazılması ile girebilmektedir. Buda bu girişe Deniz Nakliye Şirketinin izin vermesi anlamındadır.
Daha da ötesinde böyle bir hardware/software paketinin bir ürün olarak sunulması Müşterinin CD-ROMs kullanımı/tesisi ile ilgili potansiyel problemlerden kurtulunmaktadır. Sn O'Connar 'ın deyimi ile ''müşteri akşam evinde rahat uyumaktadır.''
LSOps' a bir desktop(masa üstü) bilgisayar ile girilmesi web browser (örneğin İnternet Explorer veya Netscape)vasıtası ile olmaktadır. Bunun arkasındaki neden ;Deniz Nakliye şirketinin hangi işletim sistemini tesis ettiğinin Ya da kullandığının problem teşkil etmemesidir. Ayrıca müşteri işletim sistemini geliştirirse bu durum herhangi bir değişiklik yapılmasına ihtiyaç hasıl etmemektedir.
Böylece müşterinin masaüstü bilgisayarında bir Web Browster olduğu sürece (İnternete girmek için buna ihtiyaç duyacaklardır)LSOps 'e rahatlıkla girebilmektedirler
Müşterilerin onayı ile LevelSeas talep edilen form şablonlarını ve Port database 'ı güncellemek için
sisteme girebilmektedir.
Hardware/Software'ı müşterinin ofisine tesis etme fikri yeni bir şey olmayıp bunu daha önce Reuters ve Bloomberg de kullanmıştır.
LSOps yukarıda sözü edilen raporlamanın dışında bağlantıların kayıtlarının tutulması,gemi hareketlerinin ve faaliyetlerinin idaresi,taşınan yükler ile ilgili bilgilerin kayıt edilmesi ve idaresi.demmurage/despatch hesaplamaları ve tüm bu hususların diğer sitelere entegre edilmesi işlevini yerine getirmektedir. Bu paket içinde yer alan unsurlar aşağıda verilmiştir;
i)VESSEL MOVEMENTS/ACTIVITIES;(Gemi Hareketleri ve Faaliyetleri)
Sefer ile ilgili spesifik bilgiler otomatik olarak sisteme daha doğru bir ifade ile sefer dosyasına kaydedilmektedir.
ii)VOYAGE MASTER FILE;(Sefer Kaptan Dosyası)
Bu sayfada kullanıcı sefer ile ilgili tüm bilgileri bulabilmektedir. Örneğin seferin başlangıç ve bitiş tarihleri ,acente tayinleri vb,bu sayfadan sefer ile ilgili diğer sayfalara da girebilmek mümkün olmaktadır
iii)PORT LOGS;(Liman Bilgileri)
Kullanıcı liman uğrakları ile ilgili bilgileri ;ne maksatla uğranıldığını(yükleme,tahliye,sığınma,yakıt alma vb gibi) ve uğrak tarihlerini,gemi üzerindeki yakıt miktarlarını,acente detaylarını ve tahmini liman masraflarını görebilmektedir.
iv)PORT ACTIVITES;(Geminin Limandaki Hareket ve İşlemleri)
Bu sayfada geminin limanda çalışması ve hareketleri ile ilgili tüm bilgiler tarih ve saat zikren yer almaktadır. Sistem bu bilgileri demmurage/despatch hesaplamalarında esas alarak herhangi bir despatch demurage ödemesi olup olmayacağını tespit etmektedir.
v)SEA PASSAGE LOGS ;(Seyir Bilgileri)
Bu sayfa geminin deniz ayağındaki tüm bilgileri göstermektedir. Örneğin geminin pozisyonu,katedilen mesafe,yakılan yakıt miktarı ,cari hava şartları vb.
vi)NOON REPORTS;(Öğlen Pozisyon Raporları)
Bu sayfada,yukarıda söylenildiği üzere geminin 12 GMT esası ile verdiği mevki raporları yer almaktadır. Bu raporlarda geminin son 24 saatte katedilen mesafe ve uğrak yapacağı limana ETA sının ne olduğu belirtilmektedir. Gemi operasyonundan sorumlu kişi bu bilgileri kullanarak kira süresince geminin performansını takip edebilmektedir.
vii)BUNKER;(Yakıt)
Bu analitik unsur vasıtası ile ,Operasyon Departmanı gemi ve sefer bilgilerini değerlendirebilmekte,gemdeki yakıt miktarlarını ve alım fiyatlarını takip edebilmekte ve gemi için en uygun yakıt ikmal politika ve stratejilerini oluşturabilmektedir.
Bu işten sorumlu bir operatör sefer yakıt taleplerini belirleyip buna göre hem miktar hemde fiyat bakımından en uygun akaryakıt ikmal politikalarını oluşturarak gerekli siparişleri yapabilmektedir.
Tıme Charter Bağlantılarda ;Bu operatör gemi üzerindeki Armatör ve Kiracıya ait yakıt miktarlarını belirleyebilmektedir.
Bu sisteme geminin kiraya girişinde ve çıkışındaki yakıt fiyatları da kayıt edildiğinden ,teslim ve geri teslimdeki yakıt fiyatı farklılıkları kolaylıkla tespit edilebilmekte ve kiracı ile armatör arasında yakıt ile ilgili gerekli alacak/verecek hesabı yapılarak bu konuda gerekli mutabakat sağlanabilmektedir..
viii) CARGOES;(Yükler)
Bu module bu gemi ile ilgili tüm yük bilgileri kayıt edilmektedir.. Bu bilgiler yükler ile ilgili spesifik bilgiler ve bu yükler ile ilgili konşimento ,teminat mektubu gibi belgeler ile ilgili bilgilerdir.
Konşimento detayları,yük sürvey sonuçları,outturn raporları bu modül de yer almaktadır.Dolayısı ile bir seferde taşınan yük ile ilgili Konşimento ve LOI ile ilgili tüm bilgiler sistemden temin edilebilmektedir.
ix)TIME CHARTER DELİVERY/REDELİVERY OFFHİRE ;(Tıme Charter Teslim/Geri Teslim,Kira Dışı Kalma)
Bu modul de ,bir operatör geminin kiraya girdiği tarih, saat ve yeri,kiradan çıktığı tarih , saati ve yeri ,offhire(kira dışı) sürelerini ,offhire nedenlerini sisteme girmektedir.. Operatör buna göre offhıre claim'lerini (kira dışı süre iddia ve taleplerini)değerlendirebilmekte ve Tıme Charter Kira miktarlarını ve kesintilerini tespit edebilmektedir..
x)NOTICES;(İhbarlar)
Bu modülde Tıme Charter için kiraya giriş ve çıkış ile ilgili ihbarların kaydı tutulmaktadır.
xi)LAYTIME CALCULATION ;(Demmurage/Despatch-Sürastarya Bedeli/Hızlandırma Pirimi Hesaplamaları)
Bu modül zaman ve olay log ları (kaytıları)ile entegre edilmiş bir sistem olup kiracıya verilen Laytıme(Astarya)süresi karşısında kullanılan süreleri zamanında ve doğru olarak değerlendirerek demmurage/despatch hesaplamalarını yaparak demmurage /despatch çıkıp çıkmadığını tespit etmektedir.
''Fıxture Entry Data ve sefer dosyasındaki bilgileri kullanarak bu hesaplamaları yapmakta ve gemi demmurage girdiği zaman sistem kullanıcıyı uyarmaktadır.
xii)PORT DISBURSMENT ;(Liman Masrafları)
Bu sayfa vasıtası ile operatör uğrak limanlarında ortaya çıkan liman masraflarını tespit edebilmektedir. Bunu yapabilmek için acentelerden alınan Proforma D/A lar(Kesinleşmemiş ön liman masrafları) ,buna istinaden önceden Acentelere yapılan ödemeler,nihai liman masrafları ve kalan bakiye ödemeler kayda girilmektedir.. Böylece Liman masrafları ile ilgili tüm hususlar bu sayfadan takip edilebilmektedir..
b)LevelSeas Exchange;
LSX olarak tanımlanan LevelSeas Exchance ise Armatör,Broker ve Kiracılar için oluşturulmuş bir sistem olup 2001 yılında hizmete sokulmuştur. Bu sistem sayesinde onlıne olarak anılan taraflar gemi kiralama işlemini gerçekleştirmekte, piyasa bilgilerine ulaşıp bunları değerlendirmekte ve birbirleri ile müzakere yapabilmektedirler. Bu sistem Piyasa aktörlerinin daha hızlı ve etkin bir şekilde birbirleri ile haberleşerek doğru ve sağlıklı kararlar vermelerine yardımcı olmaktadır. Açık Deniz Dökme Yük Taşımacılığı yönetimi ve Deniz Taşımacılığı Ticareti için ihtiyaç duyulan bilgilere zamanında ulaşılmasını sağlamaktadır. Bu modül sayesinde Elektronik bir piyasa ortamında Fiziki navlun bağlantılarının gerçekleşmesine zemin hazırlamakta ve imkan sağlamaktadır.
Firmanın beyanına göre Armatörler,Kiracılar ve Brokerler LSX'in sağladığı etkin ve yeterli bir ortamda çalışma imkanı bulmaktadırlar.
LSX Sistemi içindeki anahtar modüller MY LEVEL SEAS,INTEGRATED MESSAGES,MY CARGOES,CARGO DATA,CARGO SEARCH,MY VESSEL,VESSEL DATA&DISCRIPTION,VESSEL SEARCH,DATA SHARING,QUESTIONNAIRE MANAGEMENT,MAİN TERMS NEGOTIATION AND SUBJECTS,CHARTERPARTY EDİTÖR&NEGOTIATION ve RECAP GENERATOR dur. Bu Modüllerin işlevleri aşağıda özet olarak açıklanmaya çalışılmıştır.
i)MY LEVEL SEAS;
Bu kullanıcının kendi home page(sayfası)olup ihtiyaca göre belirlenen bilgiler örneğin ındexler,döviz kurları,yakıt ve hava raporları ,yük bilgileri gibi,Baltıc Index,Routers Döviz Kurları,
Ocean Watch hava raporları,bu sayfada yer alır ayrıca ilgili sitelere de kolaylıkla bağlanılabilinmektedir.
Kullanıcı kendi linklerini de servise dahil edebilmekte , Levelseas tarafından sunulmayan ancak kullanıcının üye olduğu ve düzenli olarak kullandığı linklere ve diğer Web Sitelere de kolaylıkla bağlanılabilmektedir.
ii)İNTEGRATED MESSAGING SYSTEM;(Entegre Mesaj Sistemi)
LSX'ın sunduğu ve merkezi unsuru olan ayrıcalıklı bir mesaj sistemidir. Bu sistem sayesinde hem Levelseas üyelerine hemde üye olmayan taraflara kolaylıkla erişilebilinmektedir.
LSX uyarı sistemi Levelseas deki yeni bilgiler ve bilgi girişleri hususunda kullanıcıları uyarmakta,ve kullanıcının(üyenin)tüm mesajlarını tek bir yerden idare etmesine imkan sağlamaktadır. Bir gemi Ya da yük bilgisi Levelseas ile yollanıldığı zaman bu bilginin Ya da girişin dağılımı hususunda kullanıcıya tam bir kontrol imkanı sağlamaktadır. Bir yük Ya da gemi pozisyonu bilgisi sadece tek bir adrese ,yada birden fazla tespit edilmiş adrese veya listedeki tüm irtibat adreslerine yollanabilmektedir. Bu konudaki tercih kullanıcıda olmaktadır. Hatta bu mesajlar Levelseas üyesi olmayan adreslere de yollanabilmektedir. Bu konuda bir sınırlama yoktur.
Aynı şekilde bir firm offer Ya da indikasyon ,soru formu Ya da ch/p yollandığı zaman dağılımını kullanıcı kolaylıkla kontrol edebilmektedir. Özetle Yükler ,boş gemi pozisyonları,teklif Ya da indikasyon,soru formu Ya da ch/p bu yolla istenilen adres/yada adreslere yollanabilmektedir.. Gönderilen kişiler bir email ihbarı Ya da uyarısı alırlar ki bu mesajlar taşınmak üzere gemi aranılan bir yük Ya da yük aranan gemi pozisyonları ile ilgili bilgileri içerebilir. Bu gönderilen kişiler yük Ya da gemi bazında Levelseas Sitesinden detaylı bilgiye ulaşabilirler. Böyle bir notıfıkasyonu üye normal email'ınden de alabilir. Bir Levelsea kullanıcısı olarak üye böyle bir email de yer alan uygun yük Ya da gemileri görme imkanı elde eder. Böylece bu email ile uyarı alan kullanıcı Levelseas deki detaylı bilgiyi görme imkanına kavuşmaktadır. Levelseas üyesi olmayanlar ise sadece email deki bilgiye ulaşabilmekte Levelseas sistemindeki detaylı bilgilere erişememektedir.
Levelseas bu sistem aracılığı ile herhangi bir email müşterisi ile haberleşebilmektedir.. Levelseas in linki olan Comtext ile (bu gün için değişmiş olabilir)direkt olarak Levelseas dan fax dahil herhangi bir mesaj yollanabilmektedir..
Bir LSX plug bu emailleri dosyalar ve üyenin email muhtevalarını üyenin Levelseas Kişisel Adres kitabına kaydetmektedir.
iii)MY CARGOES;(Yüklerim)
Bu modül güncel ve gelecek piyasa pozisyonları hakkında bilgi vermektedir. Kullanıcı da buna göre pozisyon almaktadır.
Kullanıcı Yükleri sirküle edebilmekte ve bunları özel çalışma kitabında saklayabilmektedir. Kullanıcı ilaveten ,zaman kazanmak için bir önceki yük ile ilgili detayları sisteme yükleyeblir Yük sadece bir kişiye Ya da bir çok kişiye Ya da tüm LSX üyelerine yollanabilir. Bu yük bilgilerini özel olarak yollamak Ya da kamuya açık hale getirmek kullanıcının tercihine bağlı olmaktadır. Bu yük bilgileri aynı zamanda üye olmayan taraflara da direkt olarak yollanabilir.
Bu yükler üyenin özel çalışma kitabına da konulabilir. Belli bir yük ile ilgilenen gemiler kaydedilebilir. Yeni bir teklif Ya da indikasyonda bu yük ile ilgili tüm şartlar yüklenebilir.
iv) CARGO DATA ;(Yük Bilgileri)
Bu modul kullanıcıya bir yük ile ilgili tüm bilgilere ulaşmasını sağlar. Örneğin; bu yükü kimlerin piyasa girdiği,yük ile ilgili şartlar ,bu yük ile ilgili müzakereler, bu yük ile ilgilenen gemilerin detayları buradan bulunabilinir. Kullanıcının yük ile ilgili şartları ve opsiyonel olarak bu yük ile ilgili olarak teklif ve indikasyon veren gemiler sisteme yüklenebilir.
v) CARGO SEARCH ;(Yük Araştırma)
Bu modül kullanıcıya sisteme giren tüm yükleri araştırması ve ihtiyaç duyduğu yükler bakımından gerekli filtrelemeyi yapması bakımından oldukça güçlü bir imkan sağlamaktadır. Kullanıcı bunu bir bölgeden ihtiyaç duyduğu yükü sisteme girmek sureti ile araştırabilmektedir.
Özel olarak Ya da kamuya açık şekilde bir yük sisteme girildiğinde kullanıcı bu yükü miktar,yükleme alanı,yük cinsi,kiracısı,bu yük ile ilgili bilginin gönderildiği kaynak bakımından her türlü araştırmayı yapabilir.
Örneğin ''Kömür ''olarak yük sisteme girilerek,tercih edilen yük araştırılabilinir.. Bir yük birden fazla kaynak tarafından sisteme girilmiş ise(Örnegin 3 Broker tarafından)üye ,sistemde yük ile ilgili ana bilgileri bir yerde görebilir ancak bunu her bir kotasyon ile ilgili spesifik bilgilere ulaşmak bakımından genişletebilir. Aranılan yük ile ilgili bilgiler oluşturulup bunlar saklanabilir.
Yük ile ilgili ihbarı üye ,gelen kutsundan açabilmekte veya ihbarı önemsememeyi(ignore)tercih etse bile kendi yük araştırma sonuçları içinden bunu takip edebilmektedir. Kullanıcı ilgi duyulan yük ile My Vssel Work Book daki gemi pozisyonları arasında gerekli bağlantıyı kurabilmektedir .
vi) MY VESSEL;(Gemim)
Bu modul mevcut olan ve gelecekte açık olacak olan tüm gemi pozisyonları hakkında kullanıcıya bilgi vermektedir. Bu bilgiler piyasaya sunulabilmekte Ya da bilgi olarak ,muhafaza edilebilmektedir. Bir geminin gelecekte boş olacağı yer ve zaman dahil olmak üzere pozisyonu ve opsiyonel olarak muhtemel gelecek pozisyonları sisteme girilerek,özel çalışma kitabında muhafaza edilebilmektedir..
Bu pozisyonlar kullanıcının tercihine göre bir kişi,birden fazla kişi veya tüm Levelseas üyelerine direk olarak yollanabilmektedir. Bu bilgilerin özel Ya da kamuya açık olarak yollanması kullanıcının tercihine bağlı olmaktadır.
Kullanıcı aynı zamanda bu pozisyon bilgilerini email Ya da fax ile (eskiden telex de dahildi) Levelseas üyesi olmayan adreslere de direk olarak yollayabilmektedir..
Belli bir pozisyondaki gemiler ile bunlar için uygun olan yükler ile eşleşme yapılabilmektedir.
vii)VESSEL DATA;(Gemi Bilgileri)
Bir gemi ile ilgili, onun pozisyonu ve ilgili tüm detayları hususunda bir genel bakış imkanı sağlamaktadır.
Kullanıcının kendi gemisinin detayları ile ilgili kendi versiyonunu korumasına, idame ettirmesine imkan sağlamaktadır .
Kullanıcıya (üye)seçilmiş Ya da belirlenmiş bir gemi ile ilgili olarak,geminin pozisyonu,kim tarafından sisteme girildiği ,bu gemi ile ilgili müzakere detayları ,bu gemi ile eşleşen Ya da uygun olan yükler dahil olmak üzere tüm bilgilere ulaşma imkanı sağlamaktadır.
Eğer gemi detayları ile ilgili her hangi bir güncelleme yapılırsa bunlarda sistemde görülebilmektedir.
Bu gemiler ile ilgili teklif Ya da indikasyon verilebilinmektedir.
Böyle bir gemi için yeni bir teklif Ya da fırm offer verilebilmekte ve opsiyonel olarak bu gemi için uygun olan bir yük ile ilgili tüm şartlar sisteme yüklenebilmektedir.
viii)VESSEL SEARCH (Gemi Arama)
Bu modul tüm sisteme girilen gemi pozisyonlarını araştırma ve ihtiyaca göre gerekli filtreleme/ eleme yapılmasını sağlamaktadır. Bir spesifik gemi pozisyonu öğrenmek içinde sisteme girilebilinmektedir.
Yine bu araştırma belli gemi tipi,tonajı ,boş olacağı alan ve zaman ,armatörü,sisteme kimin tarafından girildiği hususları itibari ile de yapılabilinmektedir.
Bu sisteme aranılan bir gemi özel(gizli) Ya da kamuya açık (aleni)olarak girilebilmektedir,yani belli bir yük için aranan gemi gizli olarak ta aranabilir,yada böyle bir gemiye ihtiyaç duyulduğu diğer kullanıcılar tarafından da görülebilinir. Bu şekilde bir gemi arama girişi sonucunda uygun gemi pozisyonu bakımından sonuçlar araştırma sayfasında görülecektir. Gemi pozisyonlarını araştırırken bu araştırmanın, sadece araştırmayı yapanının kendi kriterlerine uygun gemiler bakımından yapılması da imkan dahilindedir. Yani araştırma bizatihi ihtiyaç duyulan gemi bakımından da yapılabilinir.
Eğer bir gemi sisteme birden fazla kaynaktan girmiş ise (Örneğin 3 Broker tarafından)kullanıcı detayları sadece bir kere görebilecek fakat bu geminin pozisyonu hususundaki bireysel kaynaklara da girmek mümkün olacaktır.
İlgi duyulan bir veya daha fazla gemi pozisyonu belirlenerek bunlar MY VESSEL SECREEN sayfasında muhafaza edilebilmektedir. Uygun gemi arayan kullanıcı aranan gemiler ile MY CARGOES WORK BOOK da yer alan yükler arasında gerekli ilişkiyi eşleştirmeyi sağlayabilmektedir..
ix)QUESTIONNAIRE;(Soru Formu)
Bilindiği üzere gemi bağlantılarında kıracılar gemi armatör ve işletmecileri hakkında gerekli bilgiye sahip olmak için teknik ve firma hakkında belli sorulara havi bir soru formunu doldurulması için armatörlere gönderirler,tanker taşımacılığında ise özellikle Major ların yüklerinin taşınmasında bu soru formu çok daha kapsamlı olmaktadır. Benzer şekilde armatör de kiracı hakkında bilgi sahibi olmak istediği bir soru formu hazırlayabilir ancak bu çok usulden değildir.
Kullanıcı Ya da sistemin üyesi ana soru listesinden yararlanmak sureti ile kendi soru formunu hazırlayarak bunu sistemde muhafaza edebilmektedir.. Bu soru formu özel olarak saklanıldığı gibi kamuya açık şekilde de Sıte de muhafaza edilebilmektedir.
Bu soru formları onlıne olarak doldurulabilmektedir. Cevaplar otomatik olarak database de muhafaza edilebilir ve ileride bu gemi ile ilgili bir soru formu ortaya çıktığında bunun doldurulmasını sağlayabilir.
Bu soru formları boş Ya da doldurulmuş olarak diğer Levelseas üyelerine de yollanabilmektedir..
x)MAİN TERMS NEGOTIATIONS AND SUBJECTS;(Ana Bağlantı Şartları ve Sub'lar)
Bu sistemde taraflar müzakere etmek istedikleri şartları önceden belirleyebilirler. Sonra bunları karşılıklı olarak müzakere edebilirler. Sistem aynı konvansiyonel gemi kiralama prosesinde olduğu gibi işler. Yapılan her teklif karşı teklif süreçleri bir eksiklik olup olmaması bakımından peşi sıra gelen bir denetim mekanizması ile kontrol edilir. Böylece üzerinde anlaşılan bir maddenin yer alması Ya da kabul edilmeyen ve çıkarılması hususunda mutabakat tesis edilen bir cls un çıkartılması hususunda bir yanlışlığın yapılmaması sağlanmış olur.
Ana şartlar hususunda mutabakat tesis edildikten sonra RECAP otomatik olarak oluşturulur.
Yapılan müzakereler PRIVITE AND CONFIDENTIAL(Özel ve Gizli) olarak sadece ilgili taraflar arasında saklı kalır. Müzakereler sırasında sadece bu mesajları yollayan ve alan taraflar görebilir.
Tüm indikasyon ve teklifler üyenin email gelen kutusunda görünmekte ve sub'lar kalktığı zaman sistem gerekli uyarıyı yapmaktadır.
xi)CHARTERPARTY NEGOTIATOR/EDİTOR;(Kıra Mukavelesi Şartlarını Müzakere/Hazırlama)
Bu sistemde kullanıcı bir Ch/p yi(Kira Mukavelesi) on lıne olarak sistemde hazırlayabilir ve muhafaza edebilir. Bu dokümanlar yanı kiracı Ch/p leri,yada bir bağlantı ile ilgili Ch/p ler özel olarak (yani saklı olarak,çoklukla böyledir)yada kamuya açık olarak muhafaza edilebilir. Ancak bazı kiracılar kendi hazırlamış oldukları özel rıderları ,yada Proforma Ch/p leri kamuya açık halde muhafaza edebilirler.
Bir bağlantı sırasında rahatlıkla üyeler bakımından bu bilgilere ulaşılabilinir. Ancak bir üye hangi bilgilere ulaşmanın serbest hangi bilgilerin saklı olduğunu belirleyebilir.
Bir Ch/p hazırlanırken aynı konvansiyonel gemi kiralamalarındaki sistem gibi bir Proforma Ch/p formundaki çıkarılan cümle,paragraf Ya da maddelerin üstü çizilir, İlaveler ise koyu renkler ile Ch/p üzerinde yer alır.
Klasik gemi bağlantılarındaki gibi satır numaraları ve Box Form modern Ch/p lerdeki boş kutular
aynen bu sistemde de muhafaza edilir ve bu kutular onlıne olarak doldurulabilinir..
Taraflar karşılıklı olarak bu proforma ch/p de yapacakları değişiklik ve ilaveleri müzakere edebilirler Bu konuda yanlışlık yapmamak için belli bir kontrol mekanizması da sistemde yer alır. Bu müzakerelerin sonucunda nihai recap otomatik olarak oluşturulur.
xi)DATA SHARING AND SECURITY ;(Bilgi Paylaşımı ve Güvenliği)
Levelseas eğer talep edildiği taktirde sistemdeki bilgilere bir üye firmanın diğer ilgili personeli tarafından da ulaşılabilmesini Ya da burada işlem yapılabilmelerini sağlayabilmektedir.
Sisteme gemiler Ya da yükler önceden belirlenen bir yetkili kişi/bir departman/bir firma Ya da diğerleri tarafından girilebilinmektedir. Bu kişiler Ya da taraflar farklı ıconlar ile belirlenmektedir.
Email uyarıları bir kişiye yollansa da tatil vs nedeni ile atlanılmaması için bir kopyası o kişinin çalıştığı departmana da yollanmaktadır. Levelseas'a Üye olunduğunda,yukarıda açıklandığı şekilde irtibat kurulacak olan Şirket departmanları ve irtibat detayları bir idareci tarafından belirlenmektedir.
Her bir kullanıcının sisteme giriş ve sistemdeki bilgilere ulaşma ve işlem yapma derecesi bu idareci tarafından tespit edilmektedir.
Yani kimlerin bu sisteme girebileceği ve sistemde hangi işlemleri yapabileceği ,hangi dereceye kadar bu bilgilere ulaşabileceğinin sınırları başka bir deyişle bu kişilerin yetkileri bir idareci tarafından önceden belirlenmektedir.
Levelseas ,Sealogistıc'ı satın aldıktan sonra ve özellikle yukarıdaki hizmetleri sunmasına yardımcı olan LIFE OF VOYAGE CHARTERİNG SYSTEM ı devreye koyduktan sonra hizmet alanını genişletmeye başlamıştır.
Levelseas'ın sağladığı en önemli fayda yüksek bir etkinlik ,daha fazla şeffaflık,maliyetlerde ve hata yapma oranlarında düşme ve yüksek hız olmuştur.
Başlangıçta ,Levelsaeas ın tercih edilmesi yada bu firmanın sunduğu Elektronik Chartering'ın tercih edilmesindeki belli başlı engeller ise ;Piyasa aktörlerinin hala bu sistemi kullanmak ve bunun kendileri için yararlı olduğu hususunda yeterli bir kanıya sahip olma istemleri olmuştur.
(Bu durum, bu gibi hizmetler için genel olarak (firma bazında değil) bu gün için Türk deniz camiasında da mevcuttur. Bu sistemin faydası hususunda ülkemizde genel bir kanı mevcut değildir,ancak bu konuda aktörlerin sağlıklı ve detaylı bilgisi de yoktur.)
Denizcilik camiası konservatif olup değişiklilere kolay kolay adapte olamamaktadır. Eski jenerasyon bu tip yeniliklere daha soğuk bakmaktadır. Gençler ise daha açık olmaktadır. Firmalar bilgilerinin paylaşılacağından endişe etmektedirler. Hele hele bu tip sitelerin sahiplerinden bazılarının Clarkson gibi büyük brokerlar olması nedeni ile ,bu brokerların rakipleri (Örneğin Clarkson'un rakipleri) kendi bilgilerinin gizli order lar bakımından bu site Ya da bu tip sitelerde çalışmak bakımından kendilerini güvende hissetmemişlerdir.
Ancak artık günümüzde Internet ve bu tip Web siteler giderek yaygınlaşmakta ve Cep telefonları Ipad'ler devreye girmektedir. Böylece bu yeni oluşum sadece ofiste değil evde ve yolda da çalışma imkanı sağlamaktadır. Deniz taşımacılığında verilen tekliflerin sınırlı bir süre için verilmesi ve ülkeler arasındaki saat farklılıkları nedeni ile klasik gemi kiralama yöntemlerinde gece yarılarına kadar ofiste kalma artık tarihe kavuşmakta ve her yerden gerekli müzakere yapma bilgiye ulaşma ve evrak belge tanzim mümkün olmaktadır. İşte bu yeni gelişim ile artık günümüzde bu yeni hardware ile entegre olmuş sistemler gemi kiralama elamanlarının ve brokerların hayatlarına kolaylık getirmektedir. Armatör ile kiracıların bu tip Web sitelerde direk olarak birbirlerini bularak bağlantı yapabilme imkanına kavuşmalarının özellikle ufak competatıve brokerların işlerini engelleyeceği düşünülse de Internet'in devreye girmesi ile bunların belli bir bölümü zaten işlerini kaybetmişlerdir.
Bu hususlara sonraki paragraflarda daha detaylı değinilecektir.
3.2- Baltıc Exchange Com;
Baltıc Exchange Com 20 Ağustos 2001 de kurulmuştur.
Blindiği üzere Yaklaşık 250 yıl önce ,kuru yük taşımacılığının merkezi Londra'idi. O tarihlerde İngiltere Dünyanın en büyük ekonomisi ve aynı zamanda en büyük ticari filoya sahip ülkeydi . Londra şehrinin merkezindeki St Mary Axe caddesinde yer alan BALTIC EXCHANGE diğer hususlar meyanında tüm bu kiralama işlemlerinin yapıldığı bir merkez pazar niteliğini taşımaktaydı.
Aslında BALTIC'ın geçmişi İngiltere ile Baltıc Denizine kıyısı olan ülkeler arasında ticaretin yoğun bir şekilde yapıldığı 15 .ciYY'ın ilk yarısına kadar uzanmaktadır. Bununla birlikte gerçek bağlantı Ya da ilinti 17 .ci YY'a gitmektedir. Bu tarihlerde tüm ticari faaliyetlerin(özellikle Uluslar arası ticaretin) yapıldığı merkez Royal Exchange idi. 1666 da Londra da büyük bir yangın çıkınca Londra' nın, içinde Royal Exchance binasının da olduğu , büyük bir bölümü yanmıştır.
Böylece şu an mevcut olan Royal Exchange Binası inşa edilmeden önce,bir geçiş süreci olarak tüccarlar Londra'da Tavernalarda toplanarak işlerini yürütmeye başlamışlardır. Fakat ticaret erbabı gün boyunca bu Tavernalarda büyük oranda içki tükettiklerinden bundan pek hoşnut olmamışlardır.
Bu tarihlerde yavaş yavaş kahve içmek moda olmaya ,kahvehane kültürü gelişmeye ve kahvehaneler tüccarların buluştukları ve iş yaptıkları mekanlar olarak popüler olmaya başlamıştır.
Bu cümleden olmak üzere Baltıc Exchange ile gerçek bir bağlantı kurulabilecek husus o tarihlerde meşhur olan The Vırgınıa&Maryland ve Baltıc Coffee House adlı kahvehanelerin birleşerek,bu mekanın tüccarların ve armatörlerin bir araya geldikleri burada ticaret yaptıkları ve gemi bağlantılarını gerçekleştirdikleri mekan olmasıdır. Ancak Exchange'ın bu günkü anlamda gerçek fonksiyonunu ifa etmesi 19 YY'ın ortalarında oluşmuştur. Bu tarihten itibaren 20 YY' ın ortalarına kadar kuru yük gemilerinin bağlantıları Baltıc bünyesinde yapılmış ve Baltıc Exchange gemi kiralamalarının merkezi olmuştur. O tarihlerde ticaret söze dayalı olarak yapılmış,yazılı bir Ch/p tanzimine bile çoklukla gerek duyulmamıştır. Baltıc bünyesinde yapılan ticarette geçerli olan MOTTO Baltıc Brokerlerini de içine almak üzere ;''OUR WORD OUR BOND''AĞZIMIZDAN ÇIKAN SÖZ SENETTİR''olmuştur. Bu husus gemi kiralama sözleşmelerinin yazılı olmasının bir sıhhat şartı olmamasının en önemli unsurlarından biri olarak günümüze kadar devam etmiştir.
Fakat haberleşme imkanlarının gelişmesi ile 1950 lı yıllardan başlamak üzere taraflar arasındaki yüz yüze görüşerek yapılan ticaret terk edilerek ,ticaret ve gemi kiralama merkezleri Londra'nın dışında Hamburg,Oslo,Tokyo,Newyork,Singapur,Hong Kong,Shangai gibi alternatif merkezlere kaymaya başlamıştır. Londra da ki brokerlar da Baltıc dışında kendi ofislerine taşınmaya ve buradan işlerini yürütmeye başlamışlardır. Ancak 250 yıllık tradisyon hala devam etmekte olup 50-60 broker her Pazartesi sabahı Baltıc'a gelerek barda bir birleri ile belli bir süre için müzakere yapmaya devam etmektedirler. Baltıc Exchange de Fonksiyon değiştirerek Belli Indexleri Hazırlamaya ve Futıre Market, FFA lar ile ilgili hizmet vermeye başlamıştır. Ancak Elektronic Chartering'in devreye girmesi ile ,aslında bu piyasadaki bu yeni gelişmeden pekte memnun olmayarak,yarıştan geri kalmamak için,2001 yılında Baltıc Echange Com'u oluşturmuştur.
O tarihlerde Baltıc Exchange'ın CEO su olan Jım Buckley*organizasyonlarını bir pazar olarak tanımlayarak üyelerinin yukarıda izah edilen MOTTO ya uymak zorunda olduklarını vurgulamıştır.
Yani dürüstlük ve sözüne sadık olmak bu organizasyonun en önemli özelliği olup ,onu güvenilir bir kurum haline sokmaktadır.
*Jım Buckley Baltıc Exchange'e 1991 yılında girmiş ve 1992 yılında bu pozisyonuna getirilmiştir.
004 Nisan aynında ise 60 yaşına ulaştığından emekli olarak yerine Routers'dan Jerremy Penn tayin edilmiştir.
Buckley'e göre; bu hizmetin birinci unsuru Market yani pazar yaratma ,ikinci unsuru ise bilgi ve elektronik servis sunmak olmaktadır.
Son olarak 3 cü unsur ise üyelerine Baltıc Binası ile fiziki bir mekan sunmaktır.
Baltıc'ı diğer elektronik platformlar ile mukayese ettiğimiz zaman,örneğin Levelseas,Strategic vb gibi siteler ve platformlar ile mukayese ettiğimiz zaman sunulan hizmetin kapsamı ve teknik kabiliyet bakımından onlara göre çok iyi bir platform olarak kabul edilmemektedir. Çünkü yukarıda sözü edilen sitelerin teknoloji tecrübesine sahip değildir. Bilindiği üzere Baltic bir teknoloji Ya da bilişim sektöründe yer alan önemli bir yazlım şirketi değildir.
Hal böyle olmakla beraber olaya derinliğine bakıldığında ;durum bu kadarda basit ifade edilmekten uzak ve farklı olmaktadır. Çünkü bir online hizmeti sunmak için bu hizmetin verildiği konuda sadece bir teknolojiden yararlanmaktan çok daha farklı hususlara ihtiyaç duyulmaktadır.
Burada en önemli husus müşteri ilişkileridir. Bu çok doğru bir yaklaşımdır. Çünkü sonuçta verilen hizmet gemisine yük arayanlar ile yükünü taşıtmak için uygun gemi arayan tarafların Ya da onların house brokerlarının veya ellerinde gemi Ya da yük teklifi olan competatıve brokerların gemilerini Ya da yüklerini sundukları bir pazar oluşturmaktır.
Elktronik ortamda sunulan bu hizmet tıpkı fiziki piyasaların gerçeklerine uygun olarak işlemektedir.
BİR PAZARDA ÇOK SAYIDA VE HER TÜRLÜ ÜRÜN PAZARLAYAN VARSA BU ÜRÜNLERE İHTIYAÇ DUYANLAR BU PAZARA GİDECEKLERDİR.AYRICA BU PAZARDA SUNULAN ÜRÜNLERİN BAŞKA KAYNAKLARDAN TEMİN EDİLECEK OLANLARA GÖRE DAHA EKONOMİK OLMASI GEREKMEKTEDİR.BU PAZARIN VE PAZARA GELENLERİN GÜVENİLİR INSANLAR OLMASI GEREKMEKTEDİR.BU HEM PAZAR ORTAMI HEMDE BU PAZARIN KULALANICILARI BAKIMINDAN ÖNEM ARZ ETMEKTEDİR.Eğer elektronik kiralama hizmeti sunan bir sitede yüklerini ve gemilerini sunarak kiralama yapmak isteyenlerin sayısı yeterli düzeyde değilse o siteye itibar çok fazla olmayacaktır.
Burada üye sayısından çok üyenin büyüklüğü ve işlem sayısı daha önemli olmaktadır. 20 tane şirket burada mallarını koyarak bunlara gemi arıyorsa fakat yıllık qoute edilen yük sayısı 100 adet ise ama başka bir sitede 3 tane büyük önemli şirketin yılda 1000 yükü sürküle ediliyorsa bu siteye itibar daha fazla olacaktır.
Diğer önemli olan ise bu sitede işlem yapanların güvenilirliği ve bu güvenin sağlanması konusunda sitenin etkinliğidir. Bu nedenle ancak bazı 1 ci sınıf büyük gemi işleticileri ve kiracılar hatta brokerlar bazı bu tip Web Sitelerinin arkasında olmuş,finansal destek sağlamış ve bu siteleri kullanmış ancak ,diğer büyük organizasyonlar bu sitelerde yer almak yerine,kendilerinin daha iyisini yapacakları düşüncesi ile yeni web platformları oluşturmuşlardır. Dolayısı ile unıq bir pazar yerine daha parçalı bir pazar ortamı yaratılmıştır. Bu cümleden olmak üzere müşteri potansiyeli bu tip siteler bakımından birincil öneme sahip olmaktadır. Teknik unsur ise bunun sadece basit bir alt yapısını olüşturmaktadır. Önemsizmidir? tabi önemlidir ,çünkü müşteride sunulan ürünün kalitesine ve hizmet çeşitliliğine ve kendisine sağladığı avantajlara göre siteler arasında tercih yapmaktadır.Bu tercihte ,pazara yük ve gemi sunanların sayısını artırarak pazarın etkinliğine katkı sağlamaktadır.
Ancak Baltıc Exchange'ın Müşteri ve güvenilirlik konusunda diğer siteler karşısında tradisyonel ve çok köklü bir avantajı bulunmaktadır. Bu nedenle müşteri ilişkileri bakımından Baltıc, Levelseas gibi şirketlerin önüne geçmektedir(yada en azından iddiaları bu yönde olmuştur). Strategıc 600 şirket ile(güncel değildir)müşteri ilişkilerini iyi geliştirmekle beraber ,bu şirketin müşteri ilişkileri Baltıc'ın sahip olduğundan farklı olmuştur.
Strategic'in müşteri ilişkisi bir teknolojik hizmet sunumu niteliğinde olmuştur. Baltic ise şirketlerin içinde yer bulduğu ve çalıştığı bir piyasa oluşturmaktadır.
Baltıc bu işe soyunurken ,teknoloji konusundaki zafiyetini dikkate alarak,bir sistem geliştirmek için Strategıc ile iş birliği yapmayı planlamış fakat bu gerçekleşmemiştir.
Bu işbirliğinin gerçekleşmemesinin en önemli nedeni; bu işe adını koyması ve bunun 250 yılda tesis edilen bir güvene tekabül etmesi nedeniyle, bu güvenin sarsılmaması için Baltıc'ın sistem üzerinde tam bir kontrole sahip olmak istemesi olmuştur. (Müşteri ilişkisinin önemi yıllar içinde daha fazla ortaya çıkmış ve tekneloji konusunda büyük avantaja sahip olan Strategıc Software zaman içinde kapanırken,Baltıc Exchange varlığını sürdürebilmiştir.)
Bu kontrolün en önemli amacı Baltıc Brokerleri arasındaki konvansiyonel gündelik işlemlerdeki standardı bu yeni hizmetinde de sunmak istemesi olmuştur. Baltıc bu sistemi kurmak için o tarihlerde 1 Milyon Poun yatırmış ve daha sonraki dönemlerde 2-3 Milyon Pound ilave yatırım yapmayı planlamış ve taahhüt etmiştir. Bu sistemi sağlamasının amacı; elektronik bir ortamda broker,kiracı ve armatörlere yük ve gemiler ile ilgili bilgileri paylaşma imkanı sağlamak ve bu yolla bir elektronik pazar yaratmak olmuştur.
Bu sistemi teknik olarak kuran ve geliştiren ise ,ticari web sitelerinin hazırlanmasında İngiltere'de önemli bir isme sahip olan LOST WAX Şirketi olmuştur. Bilindiği üzere bu şirketin hazırlamış olduğu siteler içinde ,diğerleri yanı sıra İngiltere'deki Internet Bankacılığı EGG için hazırlamış olduğu yüksek profilli bir sitede bulunmaktadır
Bu sistem ile Baltıc 48 adet günlük fiyat indeksi ve grafikleri ile günlük piyasa bilgilerinin tek kaynağı olmayı hedeflemiştir. Baltıc ın yayınladığı bu bilgiler diğer Elektronıc Chartering Sitelerinde ve diğer OUTLET lerde ancak bir gün sonra görülebilecek ,Baltıc bu bilgileri diğer bu gibi kurumlar ile paylaşmayacaktı. Böylece rakiplerini ve onların müşterilerini piyasayı günü güne takip etmek imkanından mahrum etmeyi planlamıştır
Bilindiği üzere Baltıc'ın hazırlamış olduğu Navlun(Fiyat)ındeksleri armatörlerin kiracılar ile bağlantı müzakerelerinde dikkate aldığı ve kiralama piyasasının durumunu tespit etmek için en önemli gösterge olmaktadır. *
*Bu konuda yazar tarafından 4 münferit makale yazılmış ve yayınlanmıştır.3 ü Denizhaber Sitesi,diğeri ise EAF sitesinden bulunabilir.
Bu durumun bilincinde olan ve bunu ileri süren Baltıc ,her gün kendilerine bu ındexleri hazırlamak için bağlantılar ve navlunlar hususunda ilk elden bilgi sunan kendi üyesi brokerlerin bu elektronik sitelerdeki ''prıncıpal to prıncıpal ''(armatör ile kıracının broker kullanmadan kendi aralarında bağlantı yapmaları) nedeniyle işlerini kaybettiklerini iddia etmiştir. Bu aslında Baltıc'ın anılan indeksleri hazırlamasına yardımcı olan kaynaklarında kuruması anlamındaydı.
Bu nedenle bu indeksleri güncelliğini yitirmeden önce,kendi üyelerinin görmesini ve bunların ertesi güne kadar kamuya açık olmamasını ,yukarıda açıklanan haklı gerekçelere dayandırmıştır.
Bu nedenle,bu sitenin görüşüne göre; derlediği indekslerin sadece kendi üyelerine açık olması adil bir yöntem olacaktı.
Baltıc'ı
